تحلیل الصرفی عربی

تجزیه فعل

مواردی را که در تجزیه فعل در نظر می گیریم:

1)نوع فعل « ماض ، مضارع ، امر »

2)عدد« مفرد ، مثنی ، جمع »

3)جنس « مذکر ، مؤنث»

4)غایب یا مخاطب یا متکلم

دقت کنید: برای صیغه های متکلم «مذکر و مؤنث» و «مفرد ، مثنی ، جمع» ذکر نمی گردد.

5)ثلاثی مجرد یا مزید    

مجرد:فعلی که اولین صیغه ماضی آن دارای سه حرف اصلی باشد.

نَزَل ، یَجلِسونَ ، تَنصُرنَ

مزید:فعلی که اولین صیغه ماضی آن بیشتر از سه حرف اصلی باشد.

نَازَلَ ، یکاتِبُونَ ، یُنَزِّلُونَ

دقت کنید : اگر فعل ثلاثی مزید باشد ذکر باب لازم است. 

قواعد درس هفت عربی سال سوم تجربی-ریاضی

مبحث المنادی

1-  منادا

2-  فعل مضاعف

3-  انواع واو

1-   مبحث المنادی

منادا:اسمی است که بایکی ازحروف ندا(أ ،یا ،أی،واو،و...)

مانند:یایُّها النبیُّ!جاهِد الکُفّارَ. یا اللهُ!لاتُزغُ قلوبَنا.

انواع منادا واعراب آن

الف) منادای مفرد

1-منادای عَلَم مبنی برضم ومحلاً منصوب:

(هیچگاه ال وتنوین نمی گیرد)

مانند: یا اللهُ - یا قدسُ - یا مریمُ

. منادای علم مبنی برضم ومحلاً منصوب

2-منادای نکره مقصوده:متکلم شخص خاصی را درنظردارد اما او را با نام صدا نمی زند.منادای نکره مقصوده مبنی برضم وملاً منصوب

مانند:یا طالبُ! اِجتَهدِ فی دروسِکَ

. منادای نکره مقصوده مبنی برضم ومحلاً منصوب

ب) منادای مضاف ومنصوب.

مانند:یا مسلمَی العالِم!اِعلَمُوا

. منادای مضاف منصوب به(ی)فرعی

. یا سمیعَ الدُِعاء اِغِفِرلی ذنوبی

. منادی مضاف ومنصوب مضاف الیه

. یاذا الجودِ و الاکرام

. منادای مضاف ومنصوب به(الف)فرعی

. یا مؤمنات المدینةِ!جاهدِنَ فی سبیل الله

. منادای مضاف و منصوب به کسره فرعی

 ج) منادای شبه مضاف و منصوب

مانند:یا رافعاً رایةَ النصرِ ویا مجاهداً فی سبیلِ اللهِ

منادای شبه مضاف ومنصوب منادای شبه مضاف ومنصوب 

قواعد درس شش عربی سال سوم تجربی-ریاضی

مبحث استثناء

استثناءِ:عبارتست ازخارج کردن اسمی ازحکم ماقبل به وسیله یکی ازادوات استثناءِ.(یعنی زمانی که ماحکمی را به کسانی یاچیزهایی بدهیم کسی یاچیزی را ازآن حکم خارج کنیم.مانند:امتحان همه ی درس ها را دادم به جزء درس عربی)

ارکان استثناءِ عبارتند از:

1-  مستثنی منه(جدا شده ازآن)

2-  ادات استثناء(اِلاّ)

3-  مستثنی و منصوب(جدا شده)

مانند: نَجَحَ التلامیذُ فی الامتحان الاّ المتکا سِلَ

. مستثنی منه ادات استثناء مستثنی ومنصوب

انواع مستثنی

1-  مستثنی تام:وقتی است که درآن مستثنی منه

درجمله ذکرشود مانند:جمله اصلی+اِلاّ+مستثنی ومنصوب

مانند: حَضَرَت الطالباتُ فی المدرسة الاّ واحدةُ منهُنَّ

. مستثنی منه ادات استثناء مستثنی ومنصوب

2-  مستثنی مفّرغ:وقتی است که مستثنی منه درجمله ذکرنشود

مانند: لاتقولوا الاّ الحّقَّ

. ادات استثناء مستثنی مفّرغ(مفعول به منصوب)

شرایط ومشخصات مستثنی مفّرغ

1-  این نوع مستثنی تنها درجمله های منفی واقع می شود.

2-  زمانی که معنای جمله قبلاِ اِلاّ ناتمام باشد

3-  مستثنی مفّرغ می تواند درهرنقش 

قواعد درس پنج عربی سال سوم تجربی-ریاضی

مبحث تمییز

تمییز:اسمی است نکره،جامد،مفرد ومنصوب که از کلمه یا جمله ماقبل خود رفع ابهام می نماید

مانند:حَسُنَ التلمیذُ أدباً.هو اکثرُ منَی اجتهاداً

. تمیز تمیز

ویژگی های تمییز

1-  اسم

2-  نکره

3-  جامد

4-  مفرد

5-  منصوب ازکلمه یا جمله ی ماقبل خود رفع ابهام می کند.

6-  درمعنی) ازلحاظ،ازجهت،ازنظر،از....(ترجمه می شود. 

قواعد درس چهار عربی سال سوم تجربی-ریاضی

مبحث حال

حال: اسم یا جمله ای است که حالت وهیئت صاحب خود راهنگام وقوع فعل بیان می کند.

مانند:جاءَ الطالبُ ماشیاً) دانش آموزپیاده آمد(

. حال ومنصوب

انواع حال

1-   مفرد: اسمی است نکره منصوب ومشتق که حالت فاعل یا مفعول یا نائب فاعل و.... را بیان می کند.

مشخصات حال مفرد

1-  اسم

2-  نکره

3-  منصوب

4-  مشتق) اسم فاعل، اسم مفعول، اسم مشبهه(